Kaynak, Getty Images
Uluslararası Şeffaflık Örgütü, dünya ihracatının ortalama yüzde 85’ini oluşturan 47 ülkeyi incelemiş olduğu ‘Yolsuzluğun İhracı 2022’ raporunu yayımladı.
2009’dan bu yana ülkelerin internasyonal ticarette yolsuzlukla mücadelesini takip eden çalışmada Türkiye de incelendi.
Tecim kapsamında yabancı kamu görevlilerine rüşvet verilmesini kabahat sayan ve bu yönde yasal olarak bağlayıcı standartlar belirleyen Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) Rüşvetin Önlenmesi Sözleşmesi kapsamında hazırlanan raporda Türkiye, yasaları “azca tatbik eden/asla uygulamayan” kategorisinde yer aldı.
İncelenen 47 ülkede ihracatta yolsuzluğa karşı uygulanan yaptırımların 2009’dan bu yana en düşük seviyede olduğu kaydedildi.
Rapor, dünyanın birçok ülkesinde yolsuzluk vakaları yüzünden kamu fonlarının yasa dışı bir halde hususi kârlara doğru yönlendirildiğine ve çokuluslu dev şirketlerin hükümetlerin karar alma süreçlerini etkilediğine işaret ediyor.
Bu yıl dünyada yalnızca İsviçre ve ABD’nin “etken” bir halde ihracat payları ile orantılı bir halde bu tür vakaları soruşturduğu ve yaptırım uyguladığı tespit edildi.
Bu iki ülke küresel ihracatın bir tek yüzde 11,8’ini oluşturuyor.
Küresel ihracatın neredeyse yüzde 40’ını gerçekleştiren 20 ülke ise yolsuzluğun ihracatına karşı “azca” yaptırım uyguluyor ya da “asla uygulamıyor.”
İhracatın yüzde 32’sini oluşturan 25 ülke ise rüşvet veren şirketlere karşı “orta yada sınırı olan” seviyede yaptırım uyguluyor.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü Başkanı Delia Ferreira Rubio, “Günümüzde hükümetlerin karşısında ekonomik karışıklıklar ve iklim krizi şeklinde oldukça büyük zorluklar var. Sadece liderler, kıtalararası yolsuzlukların bu zorlukları yoğunlaştırdığını göz ardı etmemeli” dedi ve sözlerine devam etti:
“Yurt dışı piyasalarında yaygın bir halde görülen yolsuzluk vakalarında büyük firmalar ve destekçileri ekonomik kalkınma, demokrasi ve insan hakları pahasına yasa dışı şekilde kar ediyor.”
Türkiye daha ilkin onlarca kere kez uyarıldı
İhracat oranı yüzde 1 olan Türkiye, yolsuzluğa karşı yaptırımları “azca tatbik eden ya da asla uygulamayan” ülkeler içinde sıralanıyor.
2020 raporundan bu yana hiçbir değişim kaydedilmeyen Türkiye’nin yurt haricinde rüşvet veren şirketlere karşı yalnızca bir soruşturma başlatmış olduğu, yaptırım uygulanan hiçbir dava olmadığı belirtiliyor.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’ne gore Türkiye, yolsuzluk mevzusunda yasal çerçevesindeki eksiklikler hakkında yetkili emek verme grupları tarafınca onlarca kere kez uyarıldı.
Türkiye bu kapsamda bununla beraber tüzel kişilerin yabancı rüşvetten görevli olduklarına ilişkin mevzuatını güçlendirmeye ve ihbarcılar için kafi korumayı uygulamaya çağırıldı.
Mart 2021’de piyasaya sürülen Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) 2020 Raporu’na gore, Türkiye, milletvekillerinin, hakimlerin ve savcıların tavsiyeleri yerine getirmesinde en başarısız ülkeydi.
Yoruma kapalı.